Liderler ulusları, toplumları ve organizasyonları şekillendirirler. O yüzden bize yön gösterecek, büyük ve önemli kararları alabilecek iyi liderlere daima ihtiyacımız vardır.

Toplumlar kötü bir lideri hemen tanımlayabilirler, peki iyi bir lideri nasıl tanımlayacağımızı biliyor muyuz? Araştırmalar sonucu, büyük liderlerin şu 10 temel beceriye sahip oldukları söylenir;

  • Kişisel bütünlük
  • Delege edebilme
  • İletişim
  • Öz farkındalık
  • Şükran
  • Öğrenme çevikliği
  • Etki
  • Empati
  • Cesaret
  • Saygı

Kişisel bütünlük

Kim olduğunuza ve değerlerinize sadık kalmak, kolay olanı değil doğru olanı yapmak, öğrenilmesi hayati önem taşıyan bir liderlik dersidir. Bu nitelik özellikle kuruluşun gidişatına yön veren ve sayısız önemli kararlar almak durumunda olan üst düzey yöneticiler için oldukça önemlidir.  Böylece davranışlarının sorumluluğunu alan, güvenilir bir yönetici olarak görülürsünüz ki, bu da güven duygusunu geliştirir ve insanlar sizin varlığınızla güvende hissederler. Etki alanınız artar.

Delege etme 

Çoğu zaman “Başkasına delege edeceğime kendim yapayım daha iyi, hem daha hızlı olur.” diye düşünüyor olabilirsiniz. Halbuki, önceliklerinizi doğru tespit ettiğinizde; yapılacak işi, delege edilecek kişiye doğru tanımladığınızda ve ardından takımınızla birlikte delegasyon sonrası değerlendirmesi yaptığınızda görüceksiniz ki, delege etmek size zaman kazandırmanın ötesinde pek çok faydayı da beraberinde getirir:

  • Çalışanlarınıza liderlik becerilerini geliştirmek üzere fırsat verir.
  • Takım çalışmasını güçlendirir.
  • Güven inşa eder.
  • Çalışana otonomi vermiş olursunuz, bu da inovasyon, iletişim ve yaratıcılığı tetikler.
  • Daha isabetli karar alınmasını sağlar. Zira kararı, probleme aşina kişiler almışlardır.
  • Profesyonel gelişime yol açar, kişinin kurum için ifade ettiği değeri arttırır.

İletişim

Etkili liderlik ve etkili iletişim iç içe geçen iki kavramdır. Bilgi aktarmaktan çalışanlarınıza koçluk yapmaya kadar çevrenizle çeşitli şekillerde iletişim kurabilmeniz gerekir. Ayrıca farklı rollerden, farklı sosyal kimliklerden gelen pek çok insanla iletişim kurabilmelisiniz. Daha etkili bir iletişimci olmak için bu 5 öneriyi takip edebilirsiniz:

  • Sürekli iletişimde olun:
    Bilgiyi, düşünceleri, fikirleri açık ve net olarak, sık sık farklı ortamlarda iletin.
  • Basitleştirin ve direkt olun:
    Ne demek istiyorsanız onu söyleyin, basit iletişim akıllı iletişimdir.
  • Dinleyin:
    Konuşmanın %80’ninde dinleyici olun. Konuştuğunuz kişiyi, kendi fikirlerini ve çözüm önerilerini paylaşması için cesaretlendirin.
  • Hikayenin gücünü kullanın:
    Anlatılan iyi bir hikaye güven yaratır, kalpleri ve zihinleri kazanır ve vizyonu hatırlatır.
  • Ne söylüyorsanız onu yapın:
    İnsanlar sizin söylediklerinizle davranışlarınız arasında tutarsızlık görürse, güvenilirliğiniz zedelenir, oysa insanların size güven duyması gerekir.

Kişisel Farkındalık

Kişisel farkındalık, güçlü ve zayıf yönlerinizi anlamak anlamına gelir. Ancak kişisel farkındalık kazanmak hiç de basit bir şey değildir. Kişisel farkındalık, uzun vadede etkili bir lider olarak kalabilmek için son derece kritik öneme sahiptir. Kendinizi ne kadar iyi anlarsanız o kadar etkili olabilirsiniz.

Kişisel farkındalığın 4 yönüne birlikte bakalım:

  • Liderlik Bilgeliği:
    Tecrübelerinizden süzülen iç görülerinizin bir bütünüdür. Bu bilgeliğinizi karşılaştığınız zorlukların üstesinden gelmek için kullanabilirsiniz.
  • Liderlik Kimliği:
    Şu anki mesleki ve kişisel bağlamınızda kim olduğunuzdur.
  • Liderlik İtibarı:
    Diğerlerinin sizi şu anki ve önceki davranışlarınıza göre nasıl bir lider olarak algıladığıdır.
  • Liderlik Markası:
    Misyonunuz ve o misyona ulaşmak için yaptığınız eylemlerin bütünüdür.

Şükran

Teşekkür etmek sizin daha iyi bir lider olmanızı sağlar. Kendinize güveninizi arttırır, depresyon ve kaygıyı azaltır, hatta daha iyi uyumanızı sağlar. İş yerinde az sayıda insan gerçekten “teşekkür eder”. Halbuki pek çok kişi kıymetini bilen bir yönetici ile çalışmak istediğini dile getirir. Bu yönünüzü geliştirmek üzere uygulayabileceğiniz üç basit öneri sunabiliriz:

  • Teşekkür notu gönderin:
    Hayatınıza pozitif etkisi olan birisine şükran duygunuzu göstermek için bir mektup yazın ya da telefon edin.
  • Şükran günlüğü tutun:
    Şükran duyduğunuz 3 şeyi bir post it üzerine yazıp görebileceğiniz bir yere yapıştırın, haftada bir yenileyin. Ya da haftalık olarak günlüğünüze de yazabilirsiniz.
  • Düşünmek için zaman ayırın:
    İşinizin şükran duyduğunuz büyük ve küçük yönlerini yansıtmaya çalışın; örneğin başkalarının sizin için yapmış olduğu fedakarlıklar veya katkılar, işinizin size sağladığı avantajlar ve fırsatlar gibi… Hayatınızın minnettar olduğunuz diğer yönlerini de (aile, arkadaşlar, hobiler vb.) düşünün.

Öğrenme Çevikliği

Öğrenme çevikliği bir anlamda, ne yapacağınızı bilmediğinizde ne yapacağınızı bilme yeteneğidir. Eğer “çabuk kavrayan” biriyseniz ya da alışılmadık koşullarda bile işlerin üstesinden gelebiliyorsanız öğrenime çevikliği yeteneğiniz var demektir. Yine de herkes pratik, deneyim ve çaba ile öğrenme çevikliğini artırabilir. Öğrenme çevikliğinin 4 bileşeni şunlardır:

  • Arayış:
    Öğrenme çevikliğine sahip kişiler, yeni ve zorlayıcı durumları öğrenme ve gelişme için bir fırsat olarak görürler Bunun da ötesinde bu tür durumlarla karşı karşıya kalmak için arayış içine girerler.
  • Anlamlandırma:
    “Deneyimlerden öğrenme” bir süreçtir. İçinde merak ve tecrübe etme isteği barındırır. “Neden?” “Nasıl?” Neden olmasın?” gibi sorular , öğrenmenin itici gücü olan içgörü ve bakış açısı kazanmak için gereklidir.
  • İçselleştirme:
    Öğrenme sadece tecrübeden ibaret değildir. Geri bildirim almak ve üzerinde düşünmek için zaman ayırmak böylece içgörüyü derinleştirmek son derece önemlidir. Ayrıca, gelecekteki zorluklarla gerçekçi bir şekilde başa çıkmak için gerekli olan öz farkındalığı güçlendirir.
  • Uygulama:
    Bir dersin öğrenilmesi için uygulanması gerekir, yoksa öğrenmekten bahsedemeyiz. Öğrenme çevikliğine sahip bireyler, geçmiş deneyimlerden kazanılan prensipleri, temel kuralları, yeni ve zorlu durumların üstesinden gelmek üzere kullanırlar.

Etki

Bazı insanlar için “etkileme” kirletilmiş bir kelimedir. Oysa ki insanları mantıksal, duygusal ve işbirliğine yönelik söylemlerle ikna edebilmek, ilham veren etkin liderliğin önemli bir bileşenidir. Etkileme manipülasyondan tamamen farklıdır, otantik ve şeffaf bir şekilde uygulanması gerekir, duygusal zeka ve güven inşa etmeyi gerektirir.

Empati

Şefkatli olma ve başkalarıyla bağ kurma yeteneği, kişisel ve profesyonel yaşamımız için kritik öneme sahiptir. Duygusal zekanın önemli bir parçası olan empati, etkileşimi geliştirir. Böylece hem iş hem de ev ortamınızda daha etkili iletişim ile daha olumlu sonuçlar elde edersiniz.

  • Çalışanlarınızın iş yüküne dikkat edin, tükenmişlik sendromuna girmelerine izin vermeyin.
  • Çalışanlarınızın ihtiyaçlarına, umutlarına ve hayallerine samimi bir ilgi gösterin.
  • Kişisel sorunları olan çalışanınıza yardım etme isteğinizi gösterin.

Cesaret

İş yerinizde fikrinizi söylemek, çalışanınıza geri bildirim vermek, yöneticinizle bir konuda  duyduğunuz endişenizi paylaşmak gerçekten zor olabilir. Cesaretin iyi liderler için önemli bir beceri olmasının nedeni de budur. Cesaret, sorunlardan kaçmak ya da çatışmaların üzerinin örtülmesine izin vermek yerine, liderlerin dizginleri ele alıp işleri yoluna sokmasını sağlar.

Saygı

İnsanlara saygı ile yaklaşmak bir liderin yapabileceği en önemli şeylerden biridir. Saygılı yaklaşım, iş yerinde tansiyon ve çatışmaları yatıştırır, güven inşa eder ve verimliliği arttır.

Saygı dinleme ile bağlantılıdır. İnsanlar dinlenildiklerinde ve anlaşıldıklarında kendilerine saygı duyulduğunu hissederler. İnsanlarla samimi bir şekilde ilgilendiğinizde ve onlara karşı açık olduğunuzda, ilişkiler güçlenir ve güven inşa edilir. İnsanlarla aynı fikirde olmayabilirsiniz ama yine de düşüncelerini, bakış açılarını ve tecrübelerini dinlemek üzere zaman ayırmanız saygı gereği önemlidir

Saygı, saygısızlığın olmaması değildir. Kaba, aşağılayıcı veya değersiz hissettirecek kelime veya davranışları elimine etmek, saygıyı oluşturmaz. Saygı bir eylemdir: Saygı gösteririz, saygılı davranırız,  saygılı konuşuruz.

“Liderlerin saygısızlığın bulunmasının, anlaşmazlığın, çatışmanın veya gerginliğin çözümünde saygının varlığı ile aynı olumlu etkiye sahip olmadığını bilmeleri gerekir”

 

Özetle;

Bu nitelikler her seviyede, her sektörde, her kıtada liderliğin bel kemiğini oluşturur. Bu liderlik becerileri olmadan gerçek liderlikten bahsedemeyiz.

Bizler, “Lider olarak doğulmadığına, lider olunabildiğine inanıyoruz.” Deneyim, sürekli öğrenme ve uygulama ile liderler şekillenirler. Kişisel gelişime açıksanız, buna zaman ve emek verirseniz bu 10 niteliği geliştirebilirsiniz.

Liderlik ulaşılacak bir hedef değil, sosyal bir süreçtir. Liderlik güçlü ve karizmatik bir kişi olmakla değil, bir grup insanın sonuca ulaşmaya yönelik birlikte çalışması ile ilgilidir. Bu sebeple de liderlik, aslında bir yolculuktur.


For original version of the article, please visit Center for Creative Leadership website:
https://www.ccl.org/blog/characteristics-good-leader/